Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 8 Mart 2022’de kürtaj hizmetine yönelik güncellenmiş tavsiyelerini ve klinik önerilerini yayınladı. Kürtaj hizmeti kılavuzu, kürtaj hizmetinin sunulması ile ilgili en iyi uygulamaları, bilimsel kanıtları ve önerileri bir araya getiriyor.
Kürtaj hizmetine insan hakları temelli yaklaşım
Kürtaj kısıtlamalarının kürtajların gerçekleşmesini engellemediği, bunun yerine kürtaj hizmetini daha az güvenli veya tehlikeli hale getirdiği iyi bilinmektedir. DSÖ dünyada gerçekleşen tüm kürtajların yaklaşık %45’inin güvenli olmayan koşullarda pratik edildiğini tahmin etmektedir ve bunların %97’sinin gelişmekte olan ülkelerde gerçekleştiğini kaydeder. Güvenli olmayan kürtajların yaygınlığı kürtaj hizmetinin tedariğinde uzun süre güvenliğine odaklanmayı beraberinde getirmiş olmakla birlikte, bu yaklasim bazen bu bakımın kalitesiyle ilgili yönleri göz ardı etmiştir. Bu kılavuzla DSÖ, kürtaj hizmetine insan hakları temelli bir yaklaşım benimseyip, sunulan hizmetin kalitesine odaklanmayı hedefliyor. DSÖ kaliteli kürtaj hizmetinin “erişilebilir, kabul edilebilir/birey merkezli, adil ve güvenli” olması gerektiğini vurguluyor. DSÖ, kürtaj yasaları ve politikalarının, insan hakları prensiplerine saygılı, adil, güvenli, erişilebilir ve birey odaklı olmasını önermektedir.
Kürtaj hizmetinin demedikalize edilmesi
DSÖ, bireylerin sağlık hizmetlerinin yalnızca bir objesi değil, aynı zamanda öznesi olduklarına da dikkat çeker. Bu bağlamda, DSÖ sağlık hizmetlerinin tedariğinde kişilerin mümkün olduğunca sürece dahil edilmesini ve hatta bazı sağlık hizmetlerinin demedikalize edilerek kişilerin kendilerinin yönetebilecekleri kişisel bakım hizmeti (self-care) olarak görülebileceğini savunur.
Medikal kürtaj, yani haplarla kürtaj, gebeliğin ilk 12 haftasında gerçekleştirildiğinde bir sağlık çalışanının direkt katkısı olmadan, kısmen veya tamamen kişilerin kendi kendilerine yönetebilecekleri bir süreç olarak görülebilir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), medikal kürtajın demedikalize edilmesinin, bireyler için güçlendirici bir süreç olabileceğini savunur.
Tele-tip teknolojisiyle kürtaja erişimin kolaylaştırılması
Kürtajın kendi kendine yönetimi etrafındaki önerilerin yanı sıra, WHO ayrıca yüzyüze bakımın alternatifi olarak tele-tıbbı da önermektedir. Tele-tıp, telefonlar veya bilgisayarlar gibi teknoloji kullanarak uzaktan sağlık hizmetleri sunmayı içerir ve bireylerin bir tıbbi tesisde fiziksel olarak bulunmadan sağlık uzmanlarıyla danışmalarına olanak tanır. WHO kılavuzu, kürtaj arayan bir birey ile sağlık uzmanı arasındaki iletişimin yüzyüze veya uzaktan gerçekleşebileceğini, tele-tıbbın kürtaj bakımı sunmak için bir seçenek olarak entegrasyonunun bir seçenek olduğunu önermektedir.
Kılavuz, tele-tıpı dahil etmek için hizmet teslim yöntemlerini çeşitlendirmenin, kürtaja erişimi kolaylaştırabileceğini belirtmektedir. Tele-tıp kürtajı, coğrafi, lojistik veya sosyal engellerin bireylerin kürtaj hizmetlerine erişimini kısıtladığı durumlarda özellikle değerli olabilir.
